Thành phố cao nguyên ấy chẳng bao giờ ngưng những mùa hoa, dẫu bốn mùa luân chuyển và thời tiết đã chuyển từ mùa Đông với nhiệt độ đôi khi dưới 10 độ, khiến cho các cô gái khi đến đây mang thêm chiếc áo khoác để làm duyên với phố đã sang Xuân.
Sau mùa mai anh đào kéo dài hơn cả tháng trời, cứ làm rực hồng từng thung lũng, triền núi, những ngôi nhà, nhưng con đường từ Cầu Đất, Lạc Dương, Tà Nung… lại tô thắm Hồ Xuân Hương và cả khuôn viên sân trường Đại học Đà Lạt, giờ đây lại bắt đầu một mùa hoa mới. Đó là mùa hoa phượng tím.
Được biết, cây phượng tím có nguồn gốc từ Châu Mỹ, là cây thân gỗ lớn thô nhám, cao từ 10-15m, tán cây khi phát triể n có thể phủ rộng với đường kính 5-7m, phượng tím có lá giống như phượng vĩ, phượng vàng.
Nhiều nguồn tư liệu ghi nhận rằng phượng tím có mặt ở Đà Lạt từ năm 1962, do cố kỹ sư nông học Lương Văn Sáu (quê An Giang, tốt nghiệp trường canh nông ở Pháp) mang giống từ nước ngoài về trồng. Lúc đầu, lượng cây sống sót được rất ít ỏi, chỉ vài cây sống sót chưa gây ấn tượng. Từ vài cây phượng tím này, việc gây giống đưa phượng tím đến Nha Trang, nhưng Nha Trang vẫn chỉ có vài cây rải rác ở Đại học Nha Trang, đường Tô Hiến Hành… Rồi phượng tím cũng được đưa giống ra Hà Nội và đến nay hoa đã nở ở một số nơi.
Có lẽ hiện nay Đà Lạt có nhiều hoa phượng tím so với các thành phố khác, loại hoa này phát triển tốt và tạo thêm cho Đà Lạt thêm một mùa hoa. Phượng tím khi nở có hình ống, dài 4-5cm và mọc thành từng chùm và có màu tím, lá hoa giống như lá phượng đỏ, hoa rụng xuống tạo thành thảm rất đẹp. Ngay đầu đường Nguyễn Thị Minh Khai, giáp đường Lê Thị Hồng Gấm chỉ bước khoảng 20 mét là gặp Hồ Xuân Hương, đây còn là khu vực chợ đêm Đà Lạt có cây phượng tím có tuổi đời lên tới 60, là cây phượng tím đầu tiên ươm mầm cho những con đường hoa phượng tím sau này. Cây phượng tím này nằm ở khu vực buôn bán cho nên bị chìm khuất bởi các mái nhà, nhưng vào mùa hoa vẫn tạo ra một sắc thái riêng.
Giờ đây, phượng tím được trồng rất nhiều ở Đà Lạt. Đường Nguyễn Văn Cừ nguyên trước kia lá Ấp Ánh Sáng, nay cải tạo lại công viên chuyên trồng hoa theo mùa: Hoa xác pháo, bươm bướm, nay hai bên trồng phượng tím. Những cây phượng tím ở đây nhờ không gian thoáng đãng, một bên là vườn hoa, bên kia là con kênh thoát nước từ Hồ Xuân Hương ra thác Cam Ly, nên vào mùa hoa nở làm tím cả con đường. Bên lề đường lại có những chiếc ghế dài, như mời gọi khách nhàn du dừng chân ngồi ngắm hoa.
Và như một huyễn hoặc rất riêng của Đà Lạt, có khi đi trên đường Quang Trung, đường Xô Viết Nghệ Tĩnh hoặc một con đường nào đó có thể chưa kịp nhớ tên, bắt gặp vài cây phượng tím bung nở giữa tiết trời Xuân, rất tím. Thôi thì tạm dừng chân ngơi nghỉ, ngắm vẻ đẹp đến lạ của loài hoa rất tím.
(Nguồn: Khuê Việt Trường, PetroTimes, 09:25 | 28/02/2022)