Từ một lần chờ tàu tới chậm ở Nga, Frank Herfort đã bị mê mẩn bởi những ga tàu cổ và thực hiện dự án chụp hàng trăm ga.
Frank Herfort sinh ra ở Đức, hiện là một nghệ sĩ thị giác chuyên chụp tư liệu kiến trúc, làm phim tài liệu ở khu vực Đông Âu và Nga. Từ năm 2014 đến 2020, Herfort đã đặt chân tới hơn 770 ga tàu điện ngầm ở 19 thành phố khác nhau, để tạo nên kho hình ảnh độc đáo về các kiến trúc ga tàu đầy tính nghệ thuật.
Trên hình là ga Botanicheskaya ở thành phố Yekaterinburg, phía đông dãy núi Ural, Nga.
Ga Mayakovskaya màu trắng và ga Komsomolskaya màu vàng ở Moscow, ga Gagarinskaya có đèn xanh và bọc nhiều kim loại ở Novosibirsk, Nga.
Thiết kế hút mắt trong sảnh của ga Kyivska, Kharkiv, thành phố lớn thứ hai của Ukraine.
"Đó là một ngày lạnh giá tháng 12/2014, tôi đang chờ tàu ở Shchukinskaya, một ga nằm trên tuyến đường Tagansko-Krasnopresnenskaya của hệ thống Moscow Metro. Dù những chuyến tàu điện ngầm ở Moscow chạy rất đúng giờ, thì chuyến tôi chờ lại hơi muộn nên có thêm thời gian ngắm nhìn xung quanh hơn. Ở đó, tôi để ý thấy những tấm biển nhôm được khắc giống nhau chạy dọc theo ga. Những hình khắc trở nên cuốn hút kỳ lạ và tôi đã nhanh tay chụp lại".
Từ lần ngắm nhìn thoáng qua ga Shchukinskaya đó, Herfort đã nghĩ ra ý tưởng làm một dự án dài hơi. Đó chính là dự án chụp và đi khắp các ga tàu quanh Đông Âu, kéo dài tới 6 năm trong sự nghiệp chụp ảnh chuyên nghiệp của anh.
Suốt từ năm 2014 đến 2020, anh đã đi và chụp hơn 770 ga tàu của thời kỳ Liên Xô, để hoàn thiện kho dữ liệu cá nhân về tàu điện ngầm. Không chỉ ngắm nhìn từng ga riêng lẻ mà Herfort còn mong muốn thấy được tổng thể hệ thống ngầm ở cả Moscow và các thành phố từng thuộc Liên Xô khác.
Trên hình là ga Chkalovskaya ở Nizhny Novgorod, một thành phố lớn nằm bên sông Volga, miền tây nước Nga.
Những bức tranh ghép thủ công trên tường ga Nizami tại thủ đô Baku, Azerbaijan.
Nhiếp ảnh gia Đức bị cuốn hút bởi vô số chi tiết của các ga tàu điện ngầm, từ những chiếc đèn, băng ghế dài, gạch lát, tranh khảm cho đến các cầu thang bộ, thang máy, tác phẩm nghệ thuật thủ công từ đá hoa cương hay gỗ.
Dự án của Herfort mới đầu nghe chừng bất khả thi khi số lượng các ga rất lớn, và ga nào cũng có những đặc điểm trang trí độc đáo. Riêng Moscow Metro, đón khách từ năm 1935 đã có hơn 200 ga và dài tới hàng trăm km. Tuy nhiên, vì vẻ đẹp và nét huy hoàng của từng ga Herfort tới càng hấp dẫn hơn, lôi kéo anh đi tiếp những ga khác.
Chụp ảnh ga tàu vắng khách sẽ đem tới cho bức ảnh một không gian vô tận. Tuy nhiên, chụp vậy không dễ và phần lớn ảnh của Frank Herfort đều được anh canh trong các khung giờ trước 6h sáng hoặc sau 11h đêm.
Trên hình là không gian vắng lặng như tờ ở ga Metrobudivnykiv, Dnipro, Ukraine.
Một số nơi không nổi tiếng ở Nga hoặc địa điểm từng thuộc Liên Xô áp lệnh cấm chụp ảnh trong ga tàu. Ví như Tashkent, thủ đô Uzbekistan mới gỡ lệnh cấm chụp ảnh trong ga từ năm 2018. Riêng Herfort trong quá trình đi tìm và chụp ga anh đã hơn 50 lần không được cho phép tác nghiệm. Có một lần anh buộc phải giao lại thẻ nhớ máy ảnh của mình khi chụp ở Tashkent.
Herfort chia sẻ: "Dự án này như thể trò chơi mèo đuổi chuột. Có lúc tôi thấy mình như một tội phạm, trong khi tôi chỉ tập trung vào chụp lại vẻ đẹp của các ga tàu. Nhiều lúc tôi phải đi đi lại lại một ga, xem lúc nào các nhân viên và cảnh sát ăn trưa, đổi ca hoặc nghỉ ngơi để canh giờ chụp".
Tuy vậy, cũng có ngoại lệ như ở Elektrozavodskaya, Moscow, một cảnh sát còn chỉ cho nhiếp ảnh gia Đức mẹo để chụp các mặt ga đẹp nhất. Viên cảnh sát cho Herfort thông tin liên lạc với nhân viên ga để chỉnh ánh sáng giúp anh.
Trên hình là ga Nariman Narimanov ở thủ đô Baku, Azerbaijan.
"Sau khi chụp các ga ở Moscow, tôi chuyển tới St. Peterburg. Từ đó tôi bắt đầu đi thêm các nơi khác như Ukraine, Belarus, Azerbaijan, Georgia, Armenia, Uzbekistan. Cuối cùng tôi cũng tới được đủ các thành phố có tàu điện ngầm xây dựng từ thời Liên Xô", Frank Herfort kể.
Nhiều người hỏi anh "tại sao chụp ở đây?". Họ không hiểu tại sao những kiến trúc người dân thấy hàng ngày như ga tàu lại làm anh hứng thú đến vậy. Nhưng đối với người chỉ thấy vài lần như Herfort lại nhìn kỹ và phát hiện ra những nét đẹp độc đáo mà ít ai để ý.
(Nguồn: Khánh Trần, VnExpress, Thứ ba, 23/11/2021, 03:10 (GMT+7))