Kiến trúc chùa Việt trên nóc nhà Đông Dương

Quần thể văn hóa tâm linh tại đỉnh Fansipan thu hút hàng triệu du khách và Phật tử thập phương đến tham quan, chiêm bái mỗi năm.

Quần thể bắt đầu từ Bích Vân Thiền Tự, tọa lạc ngay phía trên cổng tam quan "Thanh Vân Đắc Lộ", gần nhà ga đến cáp treo Fansipan. Công trình được thiết kế và xây dựng theo phong cách kiến trúc chùa Bắc Bộ. Khoảng sân phía trước chùa là nơi các đoàn du khách thực hiện lễ dâng hương đồng thời tranh thủ ngắm trọn vẹn dãy Hoàng Liên Sơn hùng vĩ.

Đặt trên trục chính của Bích Vân Thiền Tự, đài gác Đại Hồng Chung còn có tên gọi là Vọng Lĩnh Cao Đài, giúp du khách mở rộng tầm nhìn. Công trình cao 35m, gồm 5 tầng, có bố cục thẳng đứng với lầu chuông tám mái, tương tự nét kiến trúc điển hình ở các ngôi cổ tự nổi tiếng miền Bắc như chùa Tây Phương, chùa Bút Tháp, chùa Keo...

Cổng tam quan Thanh Vân Đắc Lộ, Bích Vân Thiền Tự và Vọng Lĩnh Cao Đài cũng là những điểm đến đầu tiên dẫn lối du khách vào hành trình chiêm bái trên đỉnh trời Đông Dương.

Kim Sơn Bảo Thắng Tự là công trình mang kiến trúc của một ngôi chùa cổ nằm cheo leo trên đỉnh núi, dáng chùa tiệp với màu xanh của đại ngàn, khi ẩn hiện giữa màn sương đẹp. Phong cách chủ đạo của kiến trúc các công trình được kế thừa từ những tiền mẫu di tích chùa gỗ có niên đại sớm nhất Việt Nam như chùa Bối Khê (Thanh Oai, Hà Nội), chùa Thái Lạc (Văn Lâm, Hưng Yên), chùa Thầy (Hà Nội)... Chùa được xây dựng trên mặt bằng bề thế nhưng các hạng mục công trình hầu hết đều có kích thước hạn chế để phù hợp với cảnh quan, địa thế núi cao, đồng thời, tạo nên một quần thể kiến trúc phong cảnh hài hòa.

Bên trong công trình, ở vị trí trung tâm là Đại Hùng Bảo Điện, nơi quy tụ nhiều pho tượng Phật do các nghệ nhân tạc tượng nổi tiếng của Việt Nam chế tác. Phong cách bài trí tượng trong chùa tuân thủ nghiêm ngặt quy định của thiền phái Bắc tông. Đặc biệt, trong các ngày Rằm, mồng Một, các dịp lễ Tết, đây là điểm đến thiền tịnh, cầu an linh thiêng của tín đồ Phật tử cùng du khách thập phương.

Dọc hai bên tòa thượng điện là hành lang tả vu, hữu vu, trưng bày 18 pho tượng La Hán sơn son thếp vàng tinh tế. Tuy là công trình lớn nhất của quần thể văn hóa tâm linh Fansipan nhưng Kim Sơn Bảo Thắng Tự cũng chỉ có 5 gian, cao dưới 10m, sân thềm rộng không đến 30m. Kiến trúc chùa được thiết kế tựa vào thế núi.

Các đường nét, chi tiết trang trí mái chùa được chế tác theo hình mẫu từ các di chỉ thành Thăng Long, làm bằng gỗ mộc hoặc đất nung có tráng men đồng để đủ sức chống chọi với điều kiện thời tiết khắc nghiệt trên khu vực đỉnh nhưng đồng thời, vẫn gìn giữ phát huy được nét đẹp giản dị mà tinh tế của kiến trúc cổ truyền.

Nằm ngay trên trục chính của Kim Sơn Bảo Thắng Tự và tượng đồng Quan Thế Âm Bồ Tát là bảo tháp 11 tầng. Công trình ốp đá sa thạch khai thác từ miền Trung với dấu ấn nghệ thuật kiến trúc thời Trần. Tiền mẫu của công trình chính là ngôi tháp chùa Phổ Minh nổi tiếng ở Nam Định, cũng được biết đến là nơi quàn xá lợi Phật hoàng Trần Nhân Tông. Từ đây đi xuống, men theo đường La Hán hoặc các lối thang đá nhỏ hẹp, quanh co, du khách sẽ được thăm quan thêm nhiều công trình kiến trúc tâm linh tuyệt đẹp trên hành trình trở về như lầu chuông, tượng đồng Quan Thế Âm Bồ Tát, miếu sơn thần, Đại tượng Phật A Di Đà bằng đồng lớn nhất Việt Nam...

Theo đại diện khu du lịch đỉnh Fansipan, dịp đầu xuân mới Kỷ Hợi, Phật tử và du khách còn được chiêm bái xá lợi Phật đặt trong lòng Đại tượng Phật A Di Đà. Đây là Ngọc Xá lợi Phật được các cao tăng Myanmar trao tặng tổ đình Vĩnh Nghiêm và được tổ đình Vĩnh Nghiêm cúng dường Đại tượng Phật tại Fansipan, nguyện cầu Quốc thái Dân an.

Ngọc Xá lợi Phật được cất giữ trong tháp đồng nhỏ, đặt trang trọng trong tháp pha lê lưu ly 7 tầng, tỏa sáng lung linh giữa không gian trang nghiêm mà lộng lẫy trong lòng Đại Tượng Phật A Di Đà ở độ cao 3.000m. Hội xuân "Mở cổng trời Fansipan" kéo dài đến 3/2 Âm lịch.

Bảo An